TY - JOUR ID - 2691 TI - ویژگی‌های زنانه داستان‌های جادویی بانوان زرتشتی در قیاس با نمونه‌های فارسی (نمونه موردی: آش اوماچو) JO - مجله مطالعات ایرانی- اسلامی JA - JII LA - fa SN - 2322-2891 AU - پشوتنی زاده, آزاده AD - استادیار مرکز پژوهشی میراث فرهنگی و گردشگری تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 11 IS - 3 SP - 79 EP - 112 KW - بانوان زرتشتی ایران KW - داستان‌های جادویی KW - سفره‌های نذری KW - زبان دری بهدینی KW - قصه‌های دختر شاه پریان DO - 10.30484/jii.2021.2959.1060 N2 - داستان‌های شفاهی، بخش مهمی از فرهنگ عامه را تشکیل می‌دهند. ایرانیان به فرهنگ شفاهی علاقه‌مند و آفرینشگر داستان‌های شفاهی‌اند؛ داستان‌هایی که هرگز مکتوب نشده‌اند ازجمله داستان‌های پریان صاحب‌سفره به زبان دری بهدینی که متولیان آن بانوان زرتشتی‌اند. منشأ این داستان‌ها و نمونه‌های فارسی‌شان یک وطن مشترک (ایران) است، اما ویژگی‌های داستان‌های جادویی دری بهدینی در قیاس با داستان‌های فارسی، بر خصلت‌ها، آرزوها و علاقه‌مندی‌های زنانه بنیان نهاده شده است و مردان نقش مؤثرو، یا مثبتی ندارند. حال اینکه در نمونه‌های فارسی، مردان و جامعة مردانه ارجحیت دارد. دیگر تفاوت عمدة داستان‌های شفاهی بانوان زرتشتی در اهمیّت عناصر جادویی است. سحر و جادو در تمام داستان‌های بانوان زرتشتی به طور 100 درصد وجود دارد و تنها موجود غیرزمینی این داستان‌ها «پری» است؛ اما در داستان‌های شفاهی فارسی، جادو سهمی کمتر از یک‌سوم (5/32 درصد) را به خود اختصاص داده است و این در حالی است که متن داستان‌های فارسی مملو از موجودات جادویی متنوعی چون دیو، غول، اشباح و ... است. استفاده از زبان دری بهدینی توسط بانوان زرتشتی از دیگر وجوه اهمیّت این پژوهش است، چراکه جامعة زرتشتیان ایران رو به انقراض بوده و زبان ویژة آن‌ها زبانی درخطر نابودی معرفی شده است. از این بابت، بانوان زرتشتی که گویشورانی خِبره‌اند و به جهت ارتباط نداشتن با جامعة بیرون از خانه و غیرهم‌کیش‌ها، به آمیختگی واژگانی و زبانی دچار نشده‌اند؛ جامعة آماری مناسبی برای ثبت و ضبط زبانی و داستان‌های جادویی بانوان به شمار می‌آیند. روش گردآوری اطلاعات در این مقاله به شیوة مصاحبة میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی است. UR - https://jii.nlai.ir/article_2691.html L1 - https://jii.nlai.ir/article_2691_06db2d2dfdae677a07b65f44156210a9.pdf ER -