TY - JOUR ID - 2726 TI - بازشناخت جنبه‌های اجتماعی و سیاسی توسعه و تداوم آیین‌های سوگواری‌ اسلامی در ایران (دوره تاریخی آل بویه تا مغول) JO - مجله مطالعات ایرانی- اسلامی JA - JII LA - fa SN - 2322-2891 AU - برزوئیان, مرضیه AU - خاکی, محمدرضا AD - دکتری رشته پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، نویسنده مسئول تهران، ایران. AD - دانشیار گروه کارگردانی نمایش، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 1 SP - 30 EP - 58 KW - آیین‌های سوگواری در ایران KW - تشیع در ایران KW - آیین سوگواری دوره آل بویه KW - آیین سوگواری دوره سلجوقی KW - آیین سوگواری دوره مغول DO - 10.30484/jii.2022.3060.1073 N2 - آیین‌های سوگواری، از ریشه‌دارترین آیین‌های جهان است. در ایران پیش از اسلام، این آیین‌ها برخاسته از مراسم کهن مربوط به سیاوش بود و با ورود اسلام و کمرنگ شدن آیین‌های سیاوشی، سوگواری سالیانه ایام محرم، مسیر گسترش و توسعه پیمود. با توجه به تداوم و بقای این آیین‌ها تا به امروز، سیر تاریخی این آیین-ها همواره مورد توجه پژوهشگران بوده‌است. پژوهش حاضر با تمرکز بر اولین دوره‌های ظهور آیین‌های سوگواری اسلامی، تا قبل از دولت یکپارچه صفوی، در پی پاسخ به این پرسش است که در شکل‌گیری، گسترش و تحول آیین‌های سوگواری اسلامی دوره مذکور، چه زمینه‌های اجتماعی و سیاسی دخیل و تاثیرگذار بوده‌اند؟ روش تحقیق، تاریخی-تحلیلی و نتیجه اولیه مبین این امر است که در این دوران،آیین‌های سوگواری، تحت تاثیر شرایط اجتماعی و سیاسی، به لحاظ محتوایی و ساختاری دگرگون شدند؛ از نظر محتوایی، تاریخ جایگزین اسطوره شد و از نظر ساختار آیینی، زمینه‌های اشکال روایی در عزاداری، همچون مقتل‌خوانی‌ ، مرثیه‌خوانی‌ و روضه‌خوانی فراهم شد. UR - https://jii.nlai.ir/article_2726.html L1 - https://jii.nlai.ir/article_2726_3cf573e5a521b40e0640b4834eff9659.pdf ER -