نقش سازمان پرورش افکار در تغییرات گسترده فرهنگی فرادستان حکومتی در دوره رضاشاه پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر ایران شناسی

چکیده

نظام حکومتی رضاشاه پهلوی در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی به کارهای گسترده و گوناگونی دست زد (1317 ش) که تأسیس «سازمان پرورش افکار» یکی از آنها در حوزه فرهنگ است. مأموریت ویژه این سازمان تبلیغ آرمان‌های سیاسی رژیم پهلوی و به دنبال آن، شاه‌دوستی و پشتیبانی فراگیر توده‌ای از دولت بود. پیش از این، سازمان «تنویر افکار عامه» که 1310 خورشیدی در آموزش و پرورش تأسیس شد، در سطح نازل‌تری همین مقاصد را در مدارس معطوف به جوانان دنبال می‌کرد، اما سازمان پرورش افکار، در پی تحقق این اهداف در سطحی گسترده‌تر معطوف به دیگر طبقات اجتماعی بود. این پژوهش، به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتاب‌خانه‌ای و اسناد تاریخی، پس از بررسی تاریخی برخی از تعارضات میان اصلاحات حکومتی پهلوی اول با سبک معمول زندگی ایرانیان در آن روزگار و راه‌کارهای سازمان پرورش افکار درباره برون‌رفت از آنها، به اسباب ناکامی این سازمان در دست‌یابی به اهدافش می‌پردازد و به چگونگی ژرفا‌بخشی به تغییرات گسترده حکومتی در لایههای زیرین فرهنگی و اجتماعی جامعه آن روز ایران، پاسخ می‌گوید. پرسش اصلی پژوهش چیستی هدف ایجاد سازمان پروزش افکار است. هم‌چنین داوری درباره توفیق این سازمان در اجرای مأموریت‌هایش می‌پردازد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of the Thought-training Organization in the Extensive Cultural Changes of the Ruling Class (from Above), during the Reign of Reza Shah Pahlavi

نویسنده [English]

  • Ebrahim Saberinejad
Iranian Studies Researcher
چکیده [English]

In the year of 1938, Extensive actions in various fields of culture, politics and society were carried out by the government of Reza Shah Pahlavi. The establishment of the Thought-Training Organization are among the cultural activities of this period.
The special mission of the Thought-Training Organization was to propagate the political ideals of the Pahlavi regime, followed by Monarchism and the full support of the Government by the masses. Previously, at a lower level, the "Enlightenment of Public Opinion" organization was established in 1931 in the ministry of education and pursued the same goals at the school level and among young people. Now it was to spread to other social classes on a larger scale.
In this study, while historically examining some of the conflicts that arose between the reforms of the first Pahlavi government and the usual way of life of Iranians in those days, it has been considered the ways out of these conflicts by the Organization and the following are the reasons for the failure of the Organization to achieve its goals.
In fact, the research is concerned with how to deepen the wide-ranging changes of the government in the cultural and social underpinnings of Iranian society at the time. Thus, the main research question will be: What was the purpose of forming the Thought-Training Organization?
And the other is: Was the Thought-Training Organization successful in carrying out its assigned mission?
The research method is descriptive-analytical and using library resources and historical documents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thought-training Organization
  • Cultural changes from above
  • the bottom-up cultural changes
  • Intellectuals
  • Government