تجزیه و تحلیل محتوای داستان‌های راویان تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

فلسفه غرب، فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران . . علوم قرآن و حدیث، معارف قرآن، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

10.30484/jii.2023.2966.1063

چکیده

پیرامون تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع) گفتگوها و اشارات انتقادی متعددی در برخی از منابع متقدم و متأخر صورت گرفته است. با توجه به مناقشات پیرامون این تفسیر و مخصوصاً مشکوک بودن انتساب تفسیر به امامین عسکریین(ع)، این مسأله به وجود می‌آید که: آیا می‌توان این تفسیر را به شخص دیگری به غیر از امام دهم یا یازدهم(ع) استناد داد؟ آیا در متن خود تفسیر، نشانه‌هایی موجود است که از طریق استدلال به آن‌ها، بتوان به هویت مؤلف تفسیر پی برد؟ پژوهش حاضر، به صورت اختصاصی، به سه داستان روایان اولیه این تفسیر، که در متن کتاب موجود هستند، می‌پردازد؛ تا با دلایل و قرائنی، نشان دهد که مؤلف تفسیر، می‌تواند چه کسی باشد. پس از تجزیه و تحلیل تاریخی این داستان‌ها، و با توجه به همه شواهد و قرائن، مشخص شد که داستان‌های سه گانه تفسیر عسکری، با زندگی و شرح حال و موقعیت حسن بن علی ملقب به ناصر اطروش در طبرستان، هماهنگ هستند؛ و می‌توان نتیجه گرفت که شخصیت ناقل تفسیر در این داستان‌ها، حسن بن علی عسکری، ملقب به ناصر للحق زیدی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

تجزیه و تحلیل محتوای داستان‌های راویان تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع)

نویسنده [English]

  • kazem ostadi
Western Philosophy, Philosophy, Mofid University, Qom, Iran
چکیده [English]

پیرامون تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع) گفتگوها و اشارات انتقادی متعددی در برخی از منابع متقدم و متأخر صورت گرفته است. با توجه به مناقشات پیرامون این تفسیر و مخصوصاً مشکوک بودن انتساب تفسیر به امامین عسکریین(ع)، این مسأله به وجود می‌آید که: آیا می‌توان این تفسیر را به شخص دیگری به غیر از امام دهم یا یازدهم(ع) استناد داد؟ آیا در متن خود تفسیر، نشانه‌هایی موجود است که از طریق استدلال به آن‌ها، بتوان به هویت مؤلف تفسیر پی برد؟ پژوهش حاضر، به صورت اختصاصی، به سه داستان روایان اولیه این تفسیر، که در متن کتاب موجود هستند، می‌پردازد؛ تا با دلایل و قرائنی، نشان دهد که مؤلف تفسیر، می‌تواند چه کسی باشد. پس از تجزیه و تحلیل تاریخی این داستان‌ها، و با توجه به همه شواهد و قرائن، مشخص شد که داستان‌های سه گانه تفسیر عسکری، با زندگی و شرح حال و موقعیت حسن بن علی ملقب به ناصر اطروش در طبرستان، هماهنگ هستند؛ و می‌توان نتیجه گرفت که شخصیت ناقل تفسیر در این داستان‌ها، حسن بن علی عسکری، ملقب به ناصر للحق زیدی است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • حسن بن علی
  • اطروش
  • تفسیر امام حسن عسکری
  • طبرستان
  • داعی کبیر
دوره 12، شماره 2
شهریور 1401
  • تاریخ دریافت: 06 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 22 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 29 دی 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 29 دی 1401